Hoe kunnen we leerlingen op basisscholen beter leren mens zijn?
Onze oplossing:
- op de basisschool beginnend met groep 3
- een uur per week
- ontwikkelen van emotionele intelligentie
- onder begeleiding
- met spelletjes, video's en veel buiten
- beloning werkt bekrachtigend (spekkies, smarties, complimenten, stikkers)
Wat gaan de leerlingen in dit uur doen?- Leren om te herkennen, begrijpen, en te reageren
- Met spelletjes, videos en veel buiten
- Leren zoeken naar gemeenschappelijke doelen
- Leren zoeken naar positieve eigenschappen
- Respect en vertrouwen - wat is dat?
- Leren plannen en verantwoordelijk zijn
- Elkaar beter snappen
- Leren van oudere leerlingen
Huidige oplossingen:
- Het wordt aan de ouders overgelaten.
- Het wordt op school geprobeerd om emotionele intelligentie als onderdeel te maken van alle vaken zodat de juf/meester kan ingrijpen als het nodig is.
- Betrekken van vakmensen (psychologen, medewerkers van de gemeente) door de school om problemen op te lossen.
- Pestprotokollen.
- Het KiVa programma komt in de buurt van onze oplossing, maar is doch erg beperkt op pesten Wij vinden dat ontwikkelen van emotionele intelligentie breder moet zijn. Bekijk het KiVa Programma hier!
Onze ideeën:
Beloning voor diegene die het best met ruzie omgaat.
Dat kan ook een derde persoon zijn die erbij helpt (zie ook 'Leerlingen leren conflicten hanteren').
Leerlingen moeten vroeg beginnen.
Groep 4 of groep 5. Eventueel nog vroeger.
Oefenen van beter gedrag en oefenen de rust te bewaren.
Pesten voorkomen. Leren niet te dreigen. Leren met dreigingen om te gaan. Weerbaar maken. Even eerst nadenken.Zich zorgen maken. Naar andere mogelijkheden zoeken.
We leren best ruziën met oudere leerlingen, die weten er meer van.
Hoe kunnen leerlingen in groep 4 het best van ons leren?
Zelfvertrouwen opbouwen.
Met de hulp van leraren, vrienden en andere leerlingen.
Problemen vroegtijdig bespreken en leerkrachten betrekken.
Wanneer? Met wie? Een goede leraar zou dit kunnen doen voor leerlingen vanaf 4 - 6 jaar. Er is nog geen 'onderwijsprogramma' beschikbaar.
Het moet op school gebeuren omdat niet iedereen dit thuis kan leren.
Een leervak van een uur per week voor emotionele intelligentie naast 30 uur per week voor verstandelijke intelligentie.
Spelen, experimenteren, rollenspeel, uitproberen, alert worden, bewust worden, respecteren, vertrouwen opbouwen onder begeleiding.
En nog veel meer.
Bespreken van onze oplossing met deskundigen, realisatie:
Op 29 januari 2015 waren we bij
Karin Straus in Den Haag uitgenodigd. Ze is lid van de 2de kamer en van de partij VVD. Ze zit in de commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Ze is dus goed bekend met de situatie in het basisonderwijs.
We hebben onze presentatie laten zien en we hadden een leuk gesprek. Mevrouw Strauss vond onze idee erg goed. Alleen is onze oplossing niet geschikt om ze met wetgeving en via de tweede kamer te willen opleggen. Er is de vrijheid van de leer (
artikel 23 van de grondwet) daarom is in Nederland in principe alleen het leren van de Nederlandse taal en rekenen verplicht. Er zijn
kerndoelen vastgelegd, waarvan de scholen mogen uitzoeken welke van de leerdoelen de meeste aandacht krijgen. Natuurlijk wil ook elke basisschool haar leerlingen op de middelbare school zo goed als mogelijk voorbereiden. Daardoor is de aandacht aan de leerdoelen op een natuurlijke manier afgestemd op de behoeften van het voortgeschreden onderwijs en de maatschappij.
Wij denken dat scholen meer aandacht aan leerdoelen moeten geven welke emotionele intelligentie vragen. Karin Straus heeft ons uitgelegd dat het gewicht van de verschillende kerndoelen door verschillende organisaties wordt beïnvloedt, zoals
Librijn Openbaar Onderwijs voor de Eglantier. De missie van Librijn is "stimulerend onderwijs". Na ja, ons onderzoeksproject is een levend bewijs ervoor dat het werkt. Librijn is een organisatie voor het besturen, organiseren en de toezicht op openbaar onderwijs. Logisch, dat we hier onze oplossing moeten neerleggen!
Na het bezoek bij Karin Straus hebben we aan een rondleiding door de Ridderzaal, de Eerste Kamer, en de Tweede Kamer deelgenomen. Erna hebben we nog een plenaire zitting in de Tweede Kamer gevolgd. Het was een erg bijzondere dag voor ons allen.
Hier een foto van ons bezoek:
In oktober 2014 hebben we met twee psychologes van het Erasmus Medisch Centrum, Ghislaine Guillaume en Anna Dijkshoorn onze oplossing besproken. Hier een samenvatting van de resultaten:
- Je kunt het leven leren!
- Vroeg is belangrijk!
- Spelletjes bestaan er in de psychologie genoeg.Beloning werkt bekrachtigend.
- Beter kinderen weerbaar maken dan de pesters straffen.
- Met 4 jaar kan je al voor een deel emoties begrijpen, uiten, en erover communiceren.
- Leren van vaardigheden: erkennen, begrijpen, reageren.
- Positieve eigenschappen zoeken! De goede dingen in de ander te zien.
- Gemeenschappelijke doelen zoeken en halen!
- Ruziën is geheel gemakkelijk te voorkomen als je elkaar snapt.
We hebben met onze directrice Yvonne den Haan van onze basisschool over ons onderzoeksresultaat en de realisatie ervan gesproken.
De school werkt hard aan de persoonlijke doelen van de leerlingen maar er wordt van de overheid helaas erg weinig tijd hiervoor ter beschikking gesteld. We zijn goed bezig aan onze school. Het is 'erbij en doorheen' in de lessen.
Het logo van de school is een roos, de eglantier, welke de kernwoorden 'aanpassingsvermogen', ‘onderzoek’, ‘veerkracht’, ‘samenwerking’, ‘moraliteit’, ‘communicatie’, ‘zorgzaamheid’ en ‘respect’ toont. Deze kernwoorden maken deel uit van het onderwijs in alle groepen. Ook worden in de IPC de verschillende soorten van intelligentie besproken. De leerlingen doen ook actief mee in de junior medezeggenschapsraad (JuniorMR) van de school.
Een pestprotocol is er, maar het komt pas bij pestgedrag in actie.
Ook de ouders hebben hun eigen mening, bijvoorbeeld over de informatie die aan kinderen in bepaalde situaties wordt verstrekt. Het niet altijd gemakkelijk voor de school om thema’s welke religieuze, morele of emotionele inhoud hebben met leerlingen te kunnen bespreken.
Het is belangrijk om kinderen weerbaarder te maken. Het is verrassend hoe veel zekerder leerlingen kunnen worden in hun sociale omgang na het deelnemen aan judo lessen en andere sportieve activiteiten.
Op de vraag wanneer ze denkt hoe lang het zou duren totdat oefenen van emotionele vaardigheden een gewoon schoolvak op basisscholen wordt zei juf Yvonne dat het waarschijnlijk nog lang gaat duren. Maar het begin is al gedaan. Op de Eglantier is in alle groepen de inhoud van het logo van de school thema in het onderwijs. Alle leerkrachten letten dagelijks op het naleven van de doelstellingen van onze school. En die lopen nu al duidelijk vooruit.
Juf Yvonne heeft ons aanbevolen om door de klassen (groep 5-8) te gaan met onze presentatie. Dit gaan we deze week doen. Het is zeer goed om het belang van emotionele intelligentie in de opleiding weer eens naar voren te halen. Dit kastje in de hersenen moet regelmatig weer naar voren gehaald worden. Dit is een goede gelegenheid.
De laatste week voor de wedstrijd zijn wij dan ook elke dag tijdens de les in een ander klas geweest om onze presentatie te laten zien en over ons onderzoeksresultaat te spreken. Een beetje is het uurtje per week ‘leren mens zijn’ dus al begonnen!
We hebben de Staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap om een afspraak gevraagd om met hem over onze oplossing te overleggen. Hier werd ons gezegd dat ons onderwerp bij het thema schoolveiligheid behoord. Hier denken wij heel anders over! De afdeling schoolveiligheid heeft net de inventarisering afgesloten en is in een beleidsfase 'die op dit moment geen input verwacht'. Hier is dus geen verder gesprek gekomen. Helaas. Maar er is wel veel informatie, bijvoorbeeld:
Citaat: "Het NJI draagt als landelijk instituut bij aan de optimalisering van veilige en zorgzame leeromgevingen op scholen door een schoolbrede en integrale aanpak te hanteren. Wat betreft pesten betekent dit: voorkómen door een veilig pedagogisch klimaat, vroegtijdige signalering, adequaat interveniëren, nazorg en monitoring. Het NJi verbindt ook bij het onderwerp pesten haar kennisfuncties - kennis verzamelen, verrijken, valideren en verspreiden - met activiteiten op het gebied van onderzoek, ontwikkeling, advies, training en implementatie. Wetenschappelijk kennis wordt verbonden met kennis uit de praktijk." (download het volledige PDF bestand).
Wij vinden dat niet alleen de wetenschappers, scholen en leraren het moeten leren
maar ook de leerlingen van hun!
In het beleidsplan vonden dan een verwijs naar het KiVa Programma. KiVa is een programma dat in Nederland en in Finland effectief is bij het voorkomen en oplossen van pesten. Wij zin dus niet de enigen die denken dat voorkomen belangrijk is. Maar wij vinden ook dat het veel breder moet dan alleen tegen pesten! Of het nog lukt om een afspraak te maken? Eventueel kunnen wij van hun en hun van ons wat leren? Via KiVa hebben we Gijs Huitsing ontmoet. Hij is net gepromoveerd over netwerkanalyses van pesten aan de Rijksuniversiteit Groningen. Van haarte gefeliciteerd van de Bee-Formers!
Verder proberen we nog met een medewerker van Kwadraat maatschappelijk werk een afspraak te maken, omdat Kwadraad een voorbeeld is van een bedrijf die op onze onderzoeksvraag haar eigen oplossing heeft. Maar dat is nog niet gelukt.
Ook hebben we het Jeugdjournal aangeschreven. Wij hopen dat het Jeugdjournal eens aan alle leerlingen, juffen en meesters van basisscholen van onze oplossing verteld. Maar nog wachten we op een antwoord van hun.
De reacties van andere contacten die wij hadden (bijvoorbeeld met Tom Ludwig - GroenLinks, 2de Kamerfractie en Gijs Huitsing - postdoc Rijksuniversiteit Groningen) zijn op de pagina 'Laat het ons weten' na te lezen!
Overigens, wat zijn Bee-Formers?
Wij zijn de Bee-Formers. De bijen zijn een symbool voor onze school. Bijen zijn op vele manieren een voorbeeld en we hebben ook bijen in de schooltuin met een lekkere honing waarvan we elk jaar opnieuw genieten.
En wij vormen. Wij vormen ons zelf en onze omgeving, en daarmee ook een stuk van deze wereld. We voegen een stukje zin toe aan deze wereld, Niet meer en niet minder.
Wie zijn een team. Wij zijn de Bee-Formers van de Eglantier!
Atour: We hebben plezier!
Lotte: Respect en vriendschappelijke competitie. In de wedstrijd zijn we vrienden!
Luuk: We delen onze ervaringen en we zijn sportief!
Valeria: Ontdekken is belangrijker dan winnen!
Wowa: We leren van anderen en we lossen problemen op met de hulp van anderen!
Holger: Het is ontzettend leuk om erbij te zijn (coach).
